• 13 Aralık 2022
• Prof. Dr. Özlem GÜNGÖR TUNÇER
• 0

Epilepsi, hiçbir neden olmadan ortaya çıkabildiği gibi, beyin ve beyin zarlarını etkileyen enfeksiyonlar, kaza ve travmalar, beyin damar hastalıkları, kanamalar, beslenme bozuklukları, metabolik hastalıklar ve genetik bazı hastalıklarla da ortaya çıkabilir.

Epileptik nöbetler temelde: fokal (beyinde bir bölgeye sınırlı başlayan nöbetler) ve jeneralize (beyinde yaygın olarak başlayan nöbetler) olmak üzere iki grupta sınıflandırılmaktadır. Nöbet tipinin belirlenmesi, hangi epilepsi ilacının daha etkili olacağına karar vermek ve ilaç başlamak konusunda önem taşımaktadır.

Tanıda klinik bulgular ve elektroensefalografi, epilepsi protokolü ile yapılan beyin MR incelemeleri önem taşır. Nöbetlerin hasta veya nöbeti gören yakınları tarafından iyi bir şekilde tanımlanması, nöbet video kayıtları tanısal anlamda çok katkı sağlamaktadır. Video EEG çekimi, tanıda altın standarttır. EEG her yaş grubunda yapılabilir, herhangi bir sakıncalı etkisi de bulunmamaktadır.

Epilepsi tedavisi anti-epileptik ilaç temeline dayanır. Bu tedavide en önemli noktalardan biri nöbetleri durdurmaya yönelik verilen ilaçların hasta tarafından düzenli bir şekilde kullanılmasıdır. Tedavi sırasında düzenli kontroller, ilaç etkinliğinin ve ortaya çıkabilecek yan etkilerin izlenmesi açısından önem taşımaktadır. İlaç tedavisi ile nöbetlerin yeterince kontrol altına alınamadığı, bir grup dirençli epilepsi hastalarında ise epilepsi merkezleri tarafınca uygulanmakta olan cerrahi tedavi ve pil tedavisi (Vagal sinir uyarımı) seçenekleri mevcuttur. Bazı nöbet tipleri uykusuzlukla uyarılabildiğinden vardiyalı çalışmalar ve gece nöbet gerektiren durumlarda çalışma koşullarında düzenlemeler gerekebilir. Bazı epilepsi türleri ışığa duyarlı olduğundan hastaların uzun süreli ekran maruziyetinden (bilgisayar, televizyon vb) uzak durmaları, güneşli günlerde güneş gözlüğü, şapka kullanımı önerilir.

Eğer bir kişi yanınızda nöbet geçirirse neler yapmalısınız?

• Öncelikle sakin kalmaya çalışılmalı ve hastayı yalnız bırakmamalıdır.
• Etraftaki ucu sivri ve sert eşyalardan (sivri köşeler vb.) hasta korunarak, güvenli bir yere yatırılmalıdır. 
• Kravat, kemer gibi sıkı giysileri varsa gevşetilmelidir.
• Sabit ve rahat olacak bir şekilde bir tarafa doğru yatırıp, tükürüğünün dışarı akması sağlamalıdır.
• Rahat nefes alabilmesi için mümkünse ağız ve solunum yolunu açık tutmalıdır.
• Nöbetinin bitmesi beklenmelidir.
• Nöbet sonrasında kişi yorgun, bazen ne yaptığını bilemez halde olabilir; bu aşamada mümkün olduğunca sakin ve güven verici davranılmalıdır.
• Nöbet sırasında nöbeti iyi gözlemlemek çok önemlidir; nöbet hakkında verebileceğiniz bütün bilgiler hem hastaya, hem de doktora çok yardımcı olacaktır.