TRİGEMİNAL NEVRALJİ NEDİR?

Yüzde uyuşma, yüzün bir tarafında bir bölgede ağrı ve elektrik çarpması hissi, kimi zaman yanaktan çeneye ya da başa doğru vuran şiddetli ağrı… Tüm bu şikayetleri yaşayan bir kişide göz önünde bulundurulan hastalıklardan biri trigeminal nevralji olmaktadır. Migren ile karıştırılabilen trigeminal nevralji hastalığında en belirgin özellik yüzde en ufak mimikte bile oluşan elektrik çarpması hissi ve anlık oluşan ağrıdır.

Trigeminal nevralji nedir?

Trigeminal nevralji hastalığı, yüzdeki hissiyatı, duyuyu beyne iletmekle görevli olan trigeminal sinirle ilgili nöropatik bir ağrı türüdür. Trigeminal sinir, beyin sapından çıktıktan sonra yüz üzerinde 3 ana bölgeye ayrılarak alın, üst çene ve alt çeneye uzanır. Trigeminal sinirin, çeşitli nedenlerle hasara uğraması sonucu ya da anormal çalışması durumunda yüzün bir bölgesinde başlayan, tedavi edilmemesi durumunda yayılım gösterebilen bir başağrısı tipidir.

Trigeminal nevralji neden olur?

Trigeminal nevraljinin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte bazı faktörler dikkat çekebilmektedir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

İdiopatik olarak yani altta yatan bir neden bulunmaksızın ortaya çıkabildiği gibi, beyin sapı bölgesinde trigeminal sinire baskı yapan bir damar varlığında veya trigeminal sinire bası yapan bir tümör varlığında yani sinir sıkışması ve basınç etkisi nedeniyle gelişebilir.
Bazen altta yatan bazı nörolojik bozukluklar, multiple skleroz gibi hastalıklar trigeminal nevraljiye neden olabilir.
Ayrıca yüz ya da kafa bölgesinden geçirilen yaralanmalar, travma ve cerrahi müdehaleler, zona virüsü gibi bazı viral enfeksiyonlar trigeminal siniri etkileyerek trigeminal nevraljiye neden olabilir.

Trigeminal nevralji belirtileri nelerdir?

Hastalarımızın şikayetleri sıklıkla şu şekilde olmaktadır:

Yüzün belli bir bölgesinde genellikle tek taraflı, şiddetli, dayanılmaz ağrı
Elektrik çarpması ya da şimşek gibi saplanan ağrı şikayetleri
Ağrı ve yüzdeki elektrik çarpma hissi nedeniyle yüze dokunamama
Konuşmada, çiğnemede zorluk
Diş fırçalama, burun silmede zorluk
Tıraş olma ya da makyaj yapmada zorluk

Özetle hastanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen durumlar olarak trigeminal nevralji belirtileri sıralanabilir.

Trigeminal nevralji şikayetleri ne kadar sürer?

Trigeminal nevralji atakları çok kısa süreli, saniyeler içinde olup biten tipte olabildiği gibi bazen saatlerce hatta günlerce de sürebilmektedir. Ataklar genelde zamansız olmakta ve ne zaman gelişebileceği de tahmin edilememektedir. Aylar sonra bile ataklarla hastalık kendini tekrar gösterebilmektedir. Çok kısa süreli gelip geçen ataklar zamanla artarak yüzün diğer bölgelerini de tutabilmektedir.

Trigeminal nevralji hastalığına hangi bölüm bakmaktadır?

Trigeminal nevralji hastaları sıklıkla çene ve çevresinde yaşadığı şikayetler nedeniyle diş doktoruna başvurmaktadır. Yapılan muayenelerde ağız ve diş sağlığıyla ilgili hiçbir hastalık tespit edilmemesi durumunda hastalar, nöroloji ya da nöroşirurji bölümlerine yönlendirilirler. Bu noktada tanı ve tedavinin önemine değinmek gerekir. Hastanın şikayet ve ağrılarını kontrol altına almak, standart yaşam konforunu tekrar sunmak adına belirli periyotlarla hastalığın evresini takip etmek ve tedavi planı oluşturmak oldukça önemlidir.

Trigeminal nevralji tanısında istenen testler nelerdir?

Hastalığın tanısında hastanın öyküsü belirleyici rol oynar. Gerekli durumlarda ise hastalara beyin MR taraması yapılarak 5. Sinir (trigeminal sinir) kontrol edilir ve kesin tanı konulur.

Trigeminal nevralji tedavisi nasıl yapılır?

Trigeminal nevralji hastalarında ilaç takibi ve doz ayarı oldukça önemlidir. Tedavi takibi sırasında ilaca ara verilerek hastanın durumu kontrol altında tutulabildiği gibi bazen küçük dozlarla bazen de yeniden düzenlenen dozlarla tedavi süreci yönetilmektedir. Aynı zamanda şiddetli ataklar sonucu hastalarımıza, hastane yatışı ile gerektiği durumlarda damardan verilen ilaçlarla da desteklenen tedaviler önerebilmekteyiz. Tüm bu tedavilere rağmen hasta trigeminal nevralji ağrılarına dayanamaz ve hastalık kontrol altına alınamazsa cerrahi girişimlerle müdahale için hastaya nöroşirurji muayenesi istenmesi uygun olur.

Trigeminal nevralji ameliyat edilebilir mi?

Hastalığın tedavisinde nöroşirurji doktorlarının da uyguladığı cerrahi ya da girişimsel farklı yöntemler vardır. Bu tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

Gamma knife ile trigeminal sinire yapılan ışın tedavisi ameliyat olmak istemeyen hastalara önerilmektedir.
Trigeminal sinir ganglion (Gasser ganglionu) blokajı
Mikrovasküler dekompresyon olarak adlandırılan açık beyin ameliyatı

Sonuç olarak trigeminal nevralji tanısı konulan hastalar için en uygun tedavi, hastanın durumu, sağlık öyküsü göz önünde bulundurularak doktoru tarafından belirlenir.